Een gewoonte is een handeling of activiteit die je automatisch doet. ’s Morgens snoezen, tandenpoetsen en om 10 uur een kopje koffie zetten. Als je iets elke dag op een bepaalde manier doet, wordt het binnen 6weken tot een half jaar een gewoonte. Er zijn goede gezonde gewoontes en slechte gewoontes, zoals elke vrijdag patat dag. Een gewoonte afleren kost veel moeite. Wanneer je jouw messen en vorken in de besteklade omwisselt zal je regelmatig mis grijpen, vooral in het begin. Grote kans dat je deze kleine verandering dan weer terugdraait. Wat is jouw ongezonde gewoonte? Wil je deze omruilen voor een gezondere gewoonte?
Motivatie is je drijfveer om iets te veranderen of ergens helemaal voor te gaan.
Als je iets moet veranderen of moet ondernemen voor een ander, is het lastiger om je te motiveren. Als je zelf iets wil veranderen of ondernemen heb je meer intrinsieke motivatie en ook meer kans dat je poging gaat slagen.
Situatie A: Ik wil om 22:30 naar bed gaan, zodat ik de volgende dag makkelijker en uitgerust op kan staan.
Situatie B: Mijn ouders willen dat ik om 21:00 uur naar bed ga, maar eigenlijk wil ik gewoon mijn serie afkijken tot 21:30.
In welke situatie zal het doel vroeger naar bed gaan lukken? In voorbeeld 1 gaat de persoon zelf op tijd naar bed vanuit zijn eigen intrinsieke motivatie. In voorbeeld twee hebben de ouders hun tiener op tijd naar bed gestuurd, maar of deze tiener ook is gaan slapen, dat vragen we ons af. Omdat de tiener iets moet van de ouder spreken we van extrinsieke motivatie.
Stap 1, motivatie bepalen.
Stel de vraag: Wil ik voor mijzelf deze gewoonte veranderen? ➡ Ja/Nee
Opmerking: Kun je intrinsieke motivatie koppelen aan iets wat je niet wilt? Ja, tot op een bepaalde hoogte. Stel de vraag, wat kan ik hieruit halen? Probeer het doel te linken of te combineren met positieve gedachtes of iets wat je wilt.
Voorbeeld: Ik moet koken vandaag en heb er echt geen zin in.
Omdat mijn partner laat thuis is vandaag, is het alleen maar lief en handig dat ik kook. Omdat ik vandaag kook ga ik mijn lievelingssoep maken.
Vol motivatie ben je begonnen aan je doel! Helaas blijkt een week later dat het toch of alweer niet is gelukt. Vaak ligt het niet aan het willen veranderen of ondernemen, maar aan het kunnen en blijven doen. Je weet je einddoel. Om je einddoel te halen is een plan maken handig.
Stap 2, plan maken: Stel jezelf de volgende vragen:
- Heb ik de vaardigheden en kennis die nodig zijn voor mijn doel?
(Nee, wie heeft deze vaardigheden en kennis wel?) - Is mijn doel haalbaar? Splits je doel in kleinere doelen of stappen?
- Binnen welke tijdspanne wil jij je doel halen?
Situatie A: Ik wil 3 kilo afvallen door alleen op voeding te letten, sporten doe ik al 2 x per week.
- Ja, ik heb de vaardigheden, ik weet wat gezond eten en drinken is en waar ik aan moet werken.
- Ja, ik denk dat ik 3 kilo zonder professionele hulp kan afvallen.
Ik wil 1 kilo per maand afvallen door gezonder te eten en te drinken.
- Ik wil mijn doel in 3maanden halen.
Situatie B: Ik wil 15 kg afvallen door gezonder te eten en meer te bewegen.
- Nee, ik heb al meerdere diëten geprobeerd maar tot nu toe geen succes gehad. Wellicht is een diëtiste handig. Sporten vindt ik eigenlijk niet leuk, een personal trainer kan mijn stok achter de deur zijn en mij helpen in de fitness.
- Ja, als ik de diëtiste en personal trainer inschakel om een plan met mij te maken kan ik mijn doel vast halen. Ik laat mij verder adviseren over de duur en inhoud van het plan door deze experts.
Stap 3, evalueren: Maak een gewoonte van je nieuwe gedrag door deze vaak (het liefst dagelijks) te herinneren en evalueer regelmatig hoe het gaat.
- Heb ik mijn doel bereikt?
- Ben ik blij met het nieuwe gedrag/ resultaat?
- Hoelang houd ik dit nu al vol?
- *- ben ik klaar voor een vervolgstap om mijn doel te halen? (Voor als je jouw einddoel in kleine stappen heb opgesplitst en het einddoel nog niet bereikt hebt)
Tip: Als het nog niet helemaal lukt met het doel te starten en vast te houden kun je deze af tekenen in je agenda. Maandag gelukt *krul* enzovoorts. Zo maak je het doel volhouden visueel en je doel nog haalbaarder.
